Perkütan Gastrostomi Tüp Uygulaması Nedir?

Perkütan Gastrostomi Tüp Uygulaması, halk arasında "beslenme tüpü takılması" olarak da bilinen, mideye doğrudan ulaşan bir tüp yerleştirilmesi işlemidir. Genellikle ağız veya yemek borusundan beslenemeyen hastalarda, beslenmenin sürdürülmesi için uygulanır.

Bu işlem sayesinde hasta, gerekli olan protein, karbonhidrat, vitamin ve minerallerle beslenmeye devam eder. Hayati risk oluşturan beslenme eksikliklerinin önüne geçilerek, vücudun iyileşme süreci desteklenir.

Perkütan Gastrostomi (PEG) işlemi, endoskopi veya radyolojik görüntüleme eşliğinde yapılır ve cerrahi bir operasyon gerektirmez. Güvenli, konforlu ve uzun süreli bir beslenme çözümü sağlar.

Neden Perkütan Gastrostomi Tüpü Takılır?

Bazı hastalıklar ve durumlar, kişinin ağız yoluyla yeterli beslenmesini engelleyebilir. Bu durumlarda beslenme desteği sağlamak amacıyla PEG tüpü tercih edilir.

En yaygın kullanım nedenleri:
✅ Yutma güçlüğü (Disfaji)
✅ Felç veya sinir sistemi hastalıkları
✅ ALS, Parkinson, Alzheimer gibi nörolojik hastalıklar
✅ Baş-boyun kanserleri ve tedavileri
✅ Uzun süreli yoğun bakım tedavisi gerektiren hastalıklar
✅ Yemek borusu hastalıkları veya darlıkları

Perkütan Gastrostomi Nasıl Uygulanır?

PEG işlemi, genellikle bir gastroenteroloji uzmanı tarafından gerçekleştirilir ve şu adımlarla uygulanır:

1. Hazırlık:
   Hasta, işlem öncesi değerlendirilir. Kan değerleri kontrol edilir ve gerekli görülürse bazı ilaçlar düzenlenir. İşlem genellikle aç karnına yapılır.

2. Sedasyon:
   Hastaya hafif bir sakinleştirici (sedasyon) verilir. Böylece hasta işlem sırasında ağrı hissetmez ve rahat eder.

3. Endoskopi:
   Endoskop adı verilen ince, esnek bir kamera mideye gönderilir. İşaretlenen bölgeden karın duvarı ve mide delinerek tüp yerleştirilir.

4. Tüpün Sabitlenmesi:
   Tüp hem mide içine hem de cilt üzerine sabitlenir. Bu sayede tüp kaymaz ve uzun süre güvenle kullanılabilir.

Tüm işlem ortalama 20-30 dakika sürer. Genellikle aynı gün ya da bir gün sonra hasta taburcu edilir.

İşlem Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

✅ Tüp Bakımı: Tüp yerleştirildikten sonra düzenli temizlik ve bakım çok önemlidir. Hemşire ekibi işlem sonrası nasıl bakım yapılacağını detaylı şekilde anlatır.
✅ Beslenme Planı: Diyetisyen eşliğinde hastaya özel bir beslenme programı hazırlanır. Besinler sıvı formda verilir.
✅ Kontroller: Düzenli doktor kontrolleriyle tüpün işlevselliği ve hastanın genel durumu takip edilir.

Doğru bakım yapıldığında PEG tüpü aylarca, hatta yıllarca güvenle kullanılabilir.

Perkütan Gastrostomi Tüpü Kimlere Uygundur?

PEG uygulaması, aşağıdaki durumlar başta olmak üzere ağızdan beslenemeyen tüm hastalar için uygundur:

• Uzun süre ağız yoluyla beslenemeyecek olanlar
• Nörolojik hastalıklar nedeniyle yutma fonksiyonunu kaybedenler
• Kafa travması veya beyin hasarı yaşayan hastalar
• Kanser tedavisi nedeniyle geçici veya kalıcı yutma problemi yaşayanlar

Ancak ileri evre akciğer hastalığı olanlar, karın bölgesinde ciddi enfeksiyonu olanlar veya bazı kan hastalıklarına sahip olanlar için işlem öncesi ek değerlendirme gerekebilir.

Perkütan Gastrostomi Tüpünün Avantajları Nelerdir?

✅ Doğal Yolla Beslenemeyenler İçin Güvenli Çözüm: Hayati beslenme ihtiyacını karşılar.
✅ Konforlu ve Uzun Süreli Kullanım: Aylara, hatta yıllara yayılan kullanım imkanı sunar.
✅ Evde Bakım Kolaylığı: Hasta veya yakını tarafından evde de uygulanabilir.
✅ Cerrahiye Gerek Kalmadan Uygulanır: Küçük bir işlemle gerçekleştirilir, dikiş veya büyük kesi yoktur.
✅ Komplikasyon Riski Düşüktür: Doğru bakım ile enfeksiyon riski en aza iner.

Riskler ve Olası Yan Etkiler

Her tıbbi işlem gibi PEG uygulamasının da bazı riskleri vardır ancak deneyimli ellerde bu riskler oldukça düşüktür. Olası komplikasyonlar:

• Enfeksiyon
• Tüp tıkanması veya yerinden çıkması
• Mide veya ciltte tahriş
• Nadir de olsa kanama veya sızıntı

Düzenli takip ve iyi bakım bu riskleri en aza indirir.

Sonuç

Perkütan Gastrostomi Tüpü, ağız yoluyla beslenemeyen hastalar için hayat kurtarıcı bir uygulamadır. Hem hastanın beslenme ihtiyaçlarını karşılar hem de genel sağlığının korunmasına yardımcı olur.

Kronik hastalık, yutma güçlüğü veya uzun süreli beslenme desteği gerektiren durumlarda, PEG tüpü sayesinde hasta konforlu ve güvenli bir şekilde evinde beslenmesine devam edebilir.

Detaylı bilgi ve uzman değerlendirmesi için gastroenteroloji uzmanınıza başvurabilirsiniz. Sağlıklı bir yaşam için doğru adım, doğru tedaviyle mümkündür.